Köy hayati, köy projesi ve eski bir model


Hep teknojojiden, makinelerden bahsediyoruz. Bir değişiklik yapalım dedik, edebiyattan, eskilerden bir konuyla karşınızdayız.
Mehmet Akif Ersoy'un Asım başlıklı meşhur şiirinde Köse İmam ile Tahir Efendi'nin memleket meseleleri hakkında yaptıkları konuşmalar vardır. Şiir 1919'da yazılmıştır. Şaire göre mevcut köylerin ve köylünün hali içler acısıdır. Manzumede şair eski köyleri şöyle tasvir etmektedir.
...
— Deşme, oğlum, yaradır, hem de yürekler yarası...
— Neydi, yâ Rabbi, otuz kırk sene evvel burası?
Dağlar orman, tepeler bağ, ovalar hep tarla;
Koca mer'a dolu baştan başa sağmallarla.
İğne atsan yere düşmez, o ekin bir tufan;
Atlı girsen gömülür buğdayın altında kafan.

Köylünün kırları tutmuş, yayılırken davarı,
Sökemezsin, sarar âfâkını yün dalgaları!
Dolaşır sal gibi göllerde hesabsız manda,
Fil sanırsın, hani, bir çıksa da görsen karada.
Geniş alnıyle yarar otları binlerce öküz,
Besiden her birinin sırtı, bakarsın, dümdüz.
Ne de ıslak patı burnundaki mosmor meneviş!
Hadi gelsin bakalım damların altında geviş.
Diz çöker buldu mu yaslanmaya kâfi meydan;
Sürünür toprağın üstünde o kat kat gerdan.
Çifte gözler süzülür, tek çene durmaz çiğner;
İki yandan yere şeffaf iki ipliktir iner.
Bunların ağdalanır, maç maç öterken sakızı,
Öteden bir sürü gürbüz demevî köylü kızı, 14
Tarayıp hepsini evlâd gibi, bir bir kınalar.
Tepeden kuyruğu dikmiş, inedursun danalar,
Dalar etrafa köyün damgalı yüzlerce tayı;
İnletir at sesi, kısrak sesi gömgök ovayı.
***

Gündüzün kimse görünmez: kadın erkek çalışır;
Varsa meydanda gezen tostopaç oğlanlardır.
Akşam olmaz mı, fakat toplar ahâlîyi ezan.
Son cemâat yeri, hattâ, adam almaz ba'zan.
...

(Mehmet Akif Ersoy, Asım, Safahat, Altıncı Kitap)

Traktör deyince

Hiç yorum yok: